A Fish Called Benoit

Over Sicilianen en Siciliaanse monsters, nautische rampspoed, zwemmen voor het vaderland, het bouwen van vriendschappen en het vieren van succes.

Scylla en Charybdis

De organisatie van de wachtdienst valt toevallig in de plooi waar Benoit en Wouter weer aan dek zijn, tussen 2u en 5u ‘s ochtends, wanneer we de straat van Messina doorvaren. Vooral omdat daar veel professionele scheepvaart verwacht wordt.

De Straat van Messina is een smalle zeestraat tussen het oostelijke punt van het Italiaanse eiland Sicilië en het westelijke punt van het Italiaanse vasteland bij Calabrië. De zeestraat verbindt de Tyrreense Zee met de Ionische Zee en is ongeveer 3.1 km breed op het smalste punt.

De nachtelijke aanblik is moeilijk op foto te vatten. Je ziet tegelijkertijd de verlichte kust van het eiland Sicilië en het vastland van Italië, soms zelfs het ene boven het andere. Een glimp ...

Volgens de Griekse mythologie wordt de straat van Messina bewaakt door de zeemonsters Scylla en Charybdis.

• Scylla was een zeshoofdige zeenimf die door tovenarij in een monster was veranderd. Ze woonde aan de ene kant van de zeestraat en verslond zeelieden die te dicht langs de rotsen voeren.
• Charybdis was een monster dat aan de andere kant van de zeestraat leefde en drie keer per dag enorme watermassa's opslokte, waardoor gevaarlijke draaikolken ontstonden.

Zeelieden moesten dus kiezen tussen het gevaar van Scylla of het risico om door Charybdis te worden verzwolgen. Wij kiezen om evidente redenen het fiestpad naast de vaargeul aan Siciliaanse zijde.

Eenzaam Lijden

We zien Charybdis regelmatig in actie. De turbulenties in het water markeren de ontmoeting van de Tyrreense met de Ionische zee. Kubieke kilometers aan water als stuwende krachten, met een verschillende mening over het waterpeil. Hoewel het al bij al relatief kalm blijft in de straat.

Daar komt geleidelijk aan verandering in. Naarmate we zuidwaarts varen, steken steeds hogere golven de kop op, tot 3 meter. De schuine richting waarin de boot de golven neemt, geeft de boot een combinatie van rollen en stampen. Om het verhaal compleet te maken, begint het na zonsopgang te regenen. Zelfs de ferventste zeilers hebben een moment van twijfel.

Het traject van Messina tot Catanië neemt naar verwachting ongeveer 6 uur in beslag. We trotseren al wat moeder natuur op ons afstuurt, en het gemoed klampt zich vast aan de naderende eindmeet. Golf na golf kruipen we naar het zuiden langs de Siciliaanse kust, gehuld in mist en regen.

Hoewel we er net langs varen, krijgen we de Etna niet te zien. De vulkaan onttrekt zich vakkundig aan de waarneming, ingepakt in een dik wolkendek. De havenmuur van Cantanië wordt echter niet gemist.

Nautisch Drama in Catanië

Opgelucht dat de beproeving voorbij is, varen we naar de pontons van Circolo Nautico Nic, de jachthaven van Catanië, waar we eerder al pauzeerden tijdens een overtocht. Toch wel een bevrijding. In de haven passeren we enkele kanjers van de Guardia Costiera, opgetrommeld ongetwijfeld in het kader van het vernieuwde migratiebeleid in Europa.

Het aanlegmanoeuver in de haven verloopt vlot, tot Benoit zegt dat er een probleempje is. De motor is stilgevallen, en één van de meertouwen voor de boeg is geblokkeerd. Dit is een worst case scenario: een meertouw gegrepen door de schroef.

We proberen het probleem zelf op te lossen, door in het water te gaan en de toestand onder de boot te evalueren.

Benoit werpt zich nogmaals op als redder des vaderlands. Terwijl de anderen met de ogen knipperen, staat hij al in zwemtenue op de transom, mes aan de gordel. Hadden we al gezegd dat de temperatuur van het water 16 °C is ?

Een eerste inspectie geeft uitsluitsel, het is een dubbele slag: het touw zit vast rond de as van de schroef en onder de sluitklep van de truster achteraan.

Met logistieke ondesteuning van Edgar, en na een tiental duikbeurten, is elk zichtbaar spoor van het meertouw aan de schroef en de truster verwijderd.

We testen de motor en de truster, en alles functioneert normaal. Een zucht van opluchting, een selfie van Pim met de boot, en het leed lijkt geleden.

Een Degelijke Post-Mortem

Analyse post mortem geeft aan wat er gebeurde. We verwijzen hiervoor naar de beschrijving van het aanlegmanoeuver, op Mediterraanse wijze. Meertouwen voor de boeg zijn verankerd in de vaargeul en liggen op de bodem tot aan de kade. Daar kunnen ze opgeraapt worden, en stelselmatig opgehaald tot aan de boeg, waarna de boeg gefixeerd wordt aan het anker in de vaargeul.

In dit geval lagen twee meertouwen gekruisd op de bodem, en bij het ophalen van het onderste meertouw, werd het andere meertouw mee opgetild, schuin onder de boot, onttrokken aan het zicht, recht de schroef in, waardoor de motor uitviel. Aan het einde van het manoeuver schakelde Wouter de trusters uit, en knelde zo het meertouw tussen de romp en de dekplaat van de truster.

Bij het verwijderen van het touw wordt het meerdere malen doormidden gesneden. Het voorste eind, dat verankerd is in de vaargeul, is echter nog voldoende lang om de boeg te fixeren. Zo kan het ook relatief eenvoudig gerecupereerd en verlengd worden, zonder de behoefte aan duikers om de verankering te herstellen. Eind goed, al goed, met akkoord van de havenwachter.

Een Echte Siciliaan

Benoit heeft ondertussen een warme douche genomen, waardoor hij van spierwit terug blauw geworden is. Het duurt nog een tijdje voor de normale huidskleur weerkeert.

De dag wordt afgesloten met een dinner in het authentiek Siciliaanse restaurant Sikulo, tractatie van de crew voor een succesvolle overtocht.

Een woord van dank van alle betrokkenen volgt, en een toost op nieuwe en versterkte vriendschappen.

Nautisch Drama met een Staartje

De volgende ochtend, na overleg met de havenmeester voor een verblijf van een dikke week, wordt ons gevraagd de boot te verleggen naar een ponton dieper in de haven, om zo het open ponton vrij te houden voor passanten.

De schrik voor ernstige schade keert terug wanneer de motor niet aanslaat. Er onstaat een discussie over mogelijke oorzaken en remedies, tot Wouter opmerkt dat het probleem vermoedelijk lucht in de motor is. De symtpomen lijken immers erg op deze van onze motorpanne op de Tyrreense zee.

Even de leiding ontluchten. Dat gebeurt met een zwarte knop op de motor aan stuurboordzijde, toegankelijk via het luik in de stuurboordcabine. En we zijn weer operationeel.

Opdracht Volbracht

Zo wordt de eerste week van de overtocht alsnog succesvol afgerond. Het volgende traject zal ons van Catanië naar Kalamata in Griekenland brengen, over 360 Nm open zee.